De bedoeling van deze website is om te bundelen wat Marleen in de jaren 90 verzameld heeft over de aanwezigheid van joodse mensen in Kalmthout en om aan te tonen dat zij belangrijk zijn geweest in het opbouwen van de wijk Heide in Kalmthout .
Eeuwenlang was Kalmthout hoofdzakelijk een landbouwgemeente. Sinds de aanleg van de spoorweg Antwerpen-Roosendaal in de 19de eeuw is een groot deel van de gemeente tot woongebied uitgegroeid, omringd door landbouw- en natuurgebieden.
Tijdens de jaren 20 immigreren veel Poolse en Roemeense Joden naar België en tijdens de jaren 30 veel Duitse en Oostenrijkse Joden.
In 1911 kreeg Heide het huidige station en was het zeer gemakkelijk voor de Antwerpenaren om een tripje naar Heide-Kalmthout te maken.Geleidelijk aan ontwikkelde Heide zich van een centrum van dagtoerisme naar een permanente residentiele woonplaats. Ook de Joodse medeburgers, vaak werkzaam in de diamant, werden bekoord door de mooie bossen en de gezonde lucht van Heide.
Daarom stonden ook de Joden mee aan de wieg van het ontstaan van Heide-Kalmthout.
In het werkje dat Marleen heeft geschreven en laatst aangepast in 2001 vind je:
Zo ontstond ook de behoefte aan een synagoge en deze werd gebouwd in 1928 voornamelijk dank zij Mendel Kornreich.
Ondanks de oorlog bleef het synagogegebouw tamelijk gespaard. Maar de Joodse gemeenschap was gedecimeerd .
De overlevenden en de erfgenamen van de rechtmatige eigenaars kwamen nog vele jaren terug naar Heide-Kalmthout. Het leven rond de synagoge kreeg weer betekenis. Maar het werd nooit meer wat het voor de oorlog was . Voor vakanties trok men niet meer naar Heide of de Belgische kust maar verkende men de wereld buiten België .
Die evolutie raakte ook hier de Joodse gemeenschap. Het gevolg was dat velen hun huis verkochten zodat de hier even herlevende Joodse gemeenschap opnieuw gedecimeerd werd .
De synagoge verloor steeds meer aan betekenis, had steeds minder vaak een minjan .
De doodssteek kwam wanneer de laatste conciërge, mevrouw Ytje Barendsen, die jarenlang de zorg voor de synagoge op zich had genomen kwam te overlijden .
In de laatste jaren wanneer Ytje nog concierge was heeft Marleen de synagoge meermaals bezocht. Op één van die keren heeft zij voor haar de bima en de ark aangekleed Zo heeft Marleen de kans gekregen om enkele foto’s ( Zie de foto’s ) te nemen . Zij heeft ook samen met prof Julien Klener de synagoge bezocht die dan uitleg gaf over de meestal Aramese tekst van de platen die aan de muur hingen.
Er zijn vanuit de Kazerne Dossin 25846 mensen gedeporteerd naar de concentratiekampen. Sinds 2013 is er het project ‘Give them a portrait’ en zijn ze gestart met het opzoeken van portretten om deze mensen een gezicht te geven . Op dit ogenblik zijn er reeds 20643 verzameld .
Van deze 25846 mensen zijn er ooit 230 gedeporteerde mensen ingeschreven geweest in Kalmthout . En van deze 230 zijn er 21 volwassenen en 20 kinderen van minder dan 18 jaar die tot 1942 in Kalmthout verbleven en daar zijn opgehaald om weggevoerd te worden naar de Dossin kazerne.
Het opsporingwerk is door ons verricht via het archief van Kalmthout , het boek ‘Mechelen-Auschwitz 1942-1944’ , het boek ‘Drancy-Auschwitz 1942-1944’ , en de digitale beeldbank van Kazerne Dossin .
Van de mensen die ingeschreven waren in Kalmthout hebben we 170 portretten gevonden in de beeldbank van Kazerne Dossin .
22 portretten vind je terug op de pagina van de weggevoerden uit Kalmthout .De overige 141 vind je terug op de pagina Ingeschreven in Kalmthout.